Journal of Medical and Surgical Intensive Care Medicine 2012 , Vol 3, Issue 2
Zeytinburnu İlçesi’nde Lise Son Sınıfta Öğrenim Gören Öğrencilerin Organ Nakli ve Bağışına Yönelik Bilgi Düzeyleri ve Tutumlarına Bilgilendirmenin Etkisi
Merve Tarhan 1 , Hüseyin Yıldırımoğlu 1 , Sedat Altın 1 , Levent Dalar 2 , Adnan Sayar 3
1Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Organ Nakil Koordinasyon Ünitesi, İstanbul, Türkiye
2Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Solunum Yoğun Bakım Ünitesi, İstanbul, Türkiye
3Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 4. Göğüs Cerrahisi Kliniği, İstanbul, Türkiye
DOI : 10.5152/dcbybd.2012.08

Amaç: Geleceğe ışık tutan gençlerin organ bağışı ile ilgili olumlu tutum geliştirmeleri onları ileride birer organ bağışçısı haline getirerek organ yetersizliğinin önüne geçecektir. Bu çalışma İstanbul ili Zeytinburnu İlçesi’nde öğrenim gören lise son sınıf öğrencilerinin organ bağışı ve nakli konusundaki bilgi düzeyleri ve tutumlarına bilgilendirmenin etkisini belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı.

Gereç ve Yöntemler: Zeytinburnu İlçesi’nde 2010-2011 eğitim-öğretim yılında lise son sınıfta öğrenim gören öğrencilerden 2000’i organ bağışı ve nakli konusunda bilgilendirildi. Bilgilendirme öncesinde ve sonrasında anketi tam ve doğru dolduran 845 öğrenci çalışma kapsamına alındı. Anketin birinci bölümü 7 tanımlayıcı özellikten, ikinci bölümü 3 dikkat sorusundan, üçüncü bölümü 20 bilgi sorusundan ve dördüncü bölümü 10 tutum sorusundan oluşmakta idi. Sonuçların analizi sayı, yüzde, Mc Nemar testi, Wilcoxon işaretli sıra testi ve t-testi kullanılarak gerçekleştirildi. 

Bulgular: Öğrencilerin %58,3’ü bilgilendirme öncesi organ bağışı ve nakli hakkında bilgi sahibi olduğunu belirtirken, bilgilendirme sonrası bu oran %84’e yükseldi (p<0,001). Bilgilendirme öncesi en fazla televizyon yayınlarını (%37,9), bilgilendirme sonrası ise en fazla sağlık personellerini (%44,9) bilgi kaynağı olarak gösterdiler. Bilgilendirme öncesinde %61,2’si organ bağışını ve naklini onayladığını belirtirken, bilgilendirme sonrasında bu oran %81,1’e yükseldi (p<0,001). Öğrencilerin organ bağışı ve nakline yönelik bilgi ve tutum sorularından bilgilendirme öncesi ve sonrası aldıkları puan ortalamaları arasında istatistiksel anlamlı fark saptandı (p<0,001). 

Sonuç: Yarının organ bekleyen hastaları ya da donörleri olacak gençlerin, organ bağışı ve nakli hakkındaki bilgi kaynakları yetersizdir. Bir kişinin organ bağışı ve nakli hakkında bilgi sahibi olması, çevresindekileri bilgilendirmesi, olumlu bir tutum geliştirmesi ve organ bağışında bulunması demektir. Hem görsel medya hem de okul bilgilendirmeleri ile gençlerin bu konuya olan farkındalıkları arttırılmalıdır.

Keywords : Beyin ölümü, bilgilendirme, lise öğrencileri, organ bağışı, organ nakli, tutum